Mai 232008
 

Falar da literatura galega neste momento concreto, significa tamén falar dos escritores e escritoras galegas no proceso de normalización cultural da nosa sociedade. En consecuencia, o devir da nosa literatura vai intimamente vencellado ao devir do noso idioma. Pode darse -e dáse- o paradoxo de que a situación de fortaleza do noso sistema literario, tamén da súa produción actual, non vaia acompañada dunha tal fortaleza ou normalidade na práctica social do noso idioma. Falo disto porque é de grande importancia que os escritores e as escritoras galegas, manteñamos dentro do noso país o monolingüísmo que nos caracterizou xa de vello. Ollo con ilusionada esperanza como sigue a ser practicado hoxe polos máis novos que se están a incorporar á nosa literatura.

Vexo hoxe a nosa literatura camiñar con alento e fortaleza, na súa complexidade e na súa diversidade, dando resposta aos estímulos dunha sociedade no seu ser cambiante. As propostas uniformadoras da globalización están a ter a resposta necesaria e axeitada desde a escrita literaria no noso país. Creo que é de grande importancia para o devir de todo sistema literario, e en concreto para unha literatura nacional como a nosa, a  progresiva democratización das estruturas nas que se visibilizan os froitos da produción literaria ou nas que se prestixia e se pon esta en valor. Isto axuda ao converter nun sistema literario normal e favorece a convivencia dos distintos grupos ou sensibilidades afíns que nacen e viven no seu interior.

Pouco a pouco vaise facendo máis evidente a presenza do escritor na dinámica cultural do país, que sempre partillou, e é maior a visibilidade social do escritor e a súa actividade literaria ou cultural, nos medios de comunicación publica e privada, aínda que non sempre se corresponda cuantitativamente o emprego do galego por parte dos escritores coa permisividade dos medios. Nese sentido, é importante a nosa aportación dunha certa visión crítica da realidade, de chamar a atención sobre os máis diversos problemas para evidencialos e favorecer necesarios debates fornecedores de información e coñecemento. O escritor, coas súas contribucións críticas, deu sempre calidade democrática ás sociedades como a galega que, na súa riqueza e complexidade, necesitan de se recoñecer non só nas personaxes literarias creadas e nos textos poéticos senón tamén nas condutas e nas opinións éticas de quen as escribe.

 
As escritoras e escritores que iniciamos a publicación a partires do 1976 asumimos novas formas de linguaxe poética. Do mesmo xeito, a narrativa non deixou de abrir as portas a unha nova linguaxe, desde a propia cerna do código literario. Hoxe estas mesmas promocións seguen no seu labor creativo a dar importantísimos froitos da súa madureza literaria. Nos escritores novos constato varias preocupacións estruturais que agardo serán debatidas nun congreso a celebrar en Setembro en Mariñán, e que concretaría en varios puntos vertebradores: como se encadrar no sistema literario? O papel da escrita feminina actual. O papel da nova crítica. As novas tecnoloxías e o papel do texto no tempo da imaxe. As novas formas de edición. Os xéneros literarios e os seus lindes. A heterodoxia e/ou estar á marxe. A escrita e o seu papel na ideoloxía, na critica social e na normalización cultural. O autor como creador de linguaxe. Quen crea a linguaxe e quen se apropia dela? Quen son os novos referentes das creadoras e creadores…. Estes son soamente algúns entre moitos outros temas.

Hoxe, os escritores sen distinción de promocións ou grupos conviven e dialogan, sen lindes xeracionais (utilizando este termo só no sentido dunha certa sistematización temporal) aceptando as mutuas contribucións ou disentindo delas, asumindo cada un o seu papel, no que teñen de común ou de diferente no proceso de evolución normal de todo sistema literario. Debaixo de cada estética hai unha ética e segue a se manifestar unha vontade de facer da forma o fondo que nos diga tamén do labor de creación. Ademais, as novas tecnoloxías levan canda si novas ferramentas e novas formas de creación e de edición, aínda por debater a súa interdisciplinariedade, sendo aínda cedo para ver o alcance desta necesaria posta ao día.

Estáse a consolidar a normalización da actividade tradutora ao galego de obras emblemáticas, merecedoras de ser integradas no noso patrimonio literario. Ao tempo, son cada vez máis os autores que están a ser traducidos desde o galego a outros idiomas. Conscientes de que todo nace de abrirmos camiños novos sobre a traza dos vellos camiños da  escrita, como nos dí Mahmud Darwich aspiramos a enraizar a nosa verdade no humano e universal. 

Hoxe, coma sempre, segue a ser de grandísima importancia pór a disposición dos máis novos, medios de publicación e difusión que lles permitan abrir os seus propios camiños e comezar a se pensar como parte dunha literatura a ser refundada día a día.

 Posted by at 23:45

Sorry, the comment form is closed at this time.