Estranxeira na súa patria
Na xa vella baranda
entapizada de hedras e de lirios
foise a sentar calada e tristemente
frente do tempro antigo.
Interminable precesión de mortos,
uns en corpo no-máis, outros no esprito,
veu pouco a pouco aparecer na altura
do direito camiño,
que monótono e branco relumbraba
tal como un lenzo nun herbal tendido.
Contemprou cal pasaban e pasaban
collendo hacia o infinito,
sin que ó fixaren nela
os ollos apagados e afundidos
deran sinal nin moestra
de habela nalgún tempo conocido.
I uns eran seus amantes noutros días,
deudos eran os máis i outros amigos,
compañeiros da infancia,
sirventes e veciños.
Mais pasando e pasando diante dela,
fono os mortos aqueles prosiguindo
a indiferente marcha
camiño do infinito,
mentras cerraba a noite silenciosa
os seus loitos tristísimos
entorno da extranxeira na súa patria,
que, sin lar nin arrimo,
sentada na baranda contempraba
cal brilaban os lumes fuxitivos.
*
¡Padrón!… ¡Padrón!
Santa María… Lestrove…
¡Adios! ¡Adios!
I
Aquelas risas sin fin,
aquel brincar sin dolor,
aquela louca alegría,
¿por que acabou?
Aqueles doces cantares,
aquelas falas de amor,
aquelas noites serenas,
¿por que non son?
Aquel vibrar sonoroso
das cordas da arpa i os sons
da guitarra malencónica,
¿quen os levou?
Todo é silensio mudo,
soidá, delor,
onde outro tempo a dicha
sola reinou…
¡Padrón!… ¡Padrón!…
Santa María… Lestrove…
¡Adios! ¡Adios!
II
O simiterio da Adina
n’hai duda que é encantador,
cos seus olivos escuros
de vella recordazón;
co seu chan de herbas e frores
lindas, cal n’outras dou Dios;
cos seus canónegos vellos
que nel se sentan ó sol;
cos meniños que alí xogan
contentos e rebuldós;
cas lousas brancas que o cruben,
e cos húmedos montóns
de terra, onde algunha probe
ó amañecer se enterrou.
Moito te quixen un tempo,
simiterio encantador,
cos teus olivos escuros,
máis vellos cós meus avós,
cos teus cregos venerables,
que se iban sentar ó sol,
mentras cantaban os páxaros
as matutinas cancións,
e co teu osario humilde
que tanto respeto impón
cando da luz que nel arde
vé un de noite o resprandor.
Moito te quixen e quérote,
eso ben o sabe Dios;
mas hoxe, ó pensar en ti
núbraseme o corazón:
que a terra está removida,
negra e sin frols.
¡Padrón!… ¡Padrón!…
Santa María… Lestrove…
¡Adios! ¡Adios!
III
Fun un día en busca deles,
palpitante o corazón,
funos chamando un a un
e ningún me contestou.
Petei nunha i outra porta,
non sentín fala nin voz,
cal nunha tomba baldeira
o meu petar resonou.
Mirei pola pechadura,
¡Que silensio!… ¡que pavor!…
Vin no máis sombras errantes
que iban e viñan sin son,
cal voan os lixos leves
nun raio do craro sol.
Erguéronseme os cabelos
de estrañeza e de delor,
¡nin un soio!… ¡nin un soio!…
¿Donde están?, ¿que deles foi?
O triste son da campana,
vagoroso a min chegou…
¡Tocaba a morto por eles!…
¡Padrón!… ¡Padrón!
Santa María…, Lestrove…
¡Adios! ¡Adios!