Ler en novembro

A casualidade quere que para este mes poidamos contar con dous libros que teñen moito que ver coa data do 25 de novembro. Trátase da tradución da obra completa de Sylvia Plath, do poeta galego Xoán Abeleiras, e da novela A cabeza de Medusa, de Marilar Aleixandre, premio Fundación Caixa Galicia de Literatura xuvenil.
A autora americana (a quen desexamos ler en galego) é un exemplo de muller maltratada psicoloxicamente, pola súa parella e pola sociedade do seu tempo. Porén sempre se falou do seu carácter “histérico”, da súa inadaptación. Mais a realidade é que Plath, como moitas outras mozas americanas do seu tempo, vivía nunha sociedade que lle reservaba ás mulleres o único papel de adorno doméstico, amas de casa intelixentes que preparaban marabillosamente unha cea de negocios e tiñan unha conversa axeitada, capaces de manter o fogar e a familia mentres o home estudaba na universidade e se forxaba o seu futuro. Esa foi a realidade de Plath, que nin puido atender aos seus estudos universitarios, nin dedicar tempo á escrita dos seus poemas, non era o que se agardaba dela, e ela non o puido soportar.
A cabeza de Medusa é unha novela sobre a violación de dúas adolescentes, mais non tanto sobre a violación física, senón sobre a violación social que logo se produce, os preconceptos que converten ás vítimas en culpábeis e que as someten a un xurado que xulga o seu comportamento e a súa forma de vestir e esquece o acto de violencia, esquece os verdadeiros culpábeis.
Non son obras para ler onte, non. Son para ler hoxe, para incomodarse na cadeira en que lemos e levantarnos indignadas e dispostas.