Colaboracións » Caderno Xeral

Para, contra a violencia, recuperarmos a lingua

Nov 262008

Un artigo de Ermidas Valencia

Vivimos nun sistema que trata de nos educar de xeito diferente segundo sexamos homes ou mulleres.

Só temos que follear un catálogo de xoguetes, dos que estes días chegan ás nosas caixas de correo, para decatármonos de que , xa desde ben novos, temos que adestrar naqueles oficios ou labores domésticos, para os que parecemos predestinados e predestinadas.

Sempre as nenas protagonistas do ámbito privado: coidado de crianzas e doentes, ou cociñeiras. Preocupadísimas polo seu aspecto físico, pola beleza e a estética persoal.

As mulleres, sempre ideais de beleza, temos que estar e aparentar estar perfectas. Mentres os nenos constrúen barcos, pilotan avións, viaxan ao espazo ou se pelexan contra o maligno, as nenas deben aprender a estar belas ou a ser futuras nais responsábeis.

Esta predisposición tamén marca como temos que falar as mulleres. En contextos monolingües, as mulleres sempre fan un uso do idioma máis coidado e deixan os palabróns para o sexo masculino.

No caso galego, en que existen dúas linguas, unha de prestixio e outra, que durante anos foi a lingua á que o poder consideraba lingua dos pobres e incultos, non fai falta que expliquemos cal foi a lingua que se procurou para as mulleres. Para que unha muller subise máis doadamente algúns chanzos na escala social, cumpría abandonar o galego e cambialo polo idioma do imperio.

O 25 de novembro, día en que a sociedade reflexiona sobre a violencia que se exerce sobre as mulleres, queremos reivindicar que existen moitos tipos de violencia e que todos deben ser desterrados.

Temos que mudar a sociedade patriarcal en que vivimos, que educa as nenas para que manteñan unhas regras de xogo inxustas e discriminatorias e que condena as mulleres ao traballo invisíbel para as cifras macroeconómicas.

Temos que mudar un sistema que condena a millóns de mulleres á pobreza extrema e que segue condenando, ás galegas que queren ser ben tratadas polos poderes establecidos, a mudar de idioma, deixar de usar a súa lingua materna e educar os seus fillos e fillas en español en nome do progreso social.

Manifesto de Lugo

Colaboracións No Responses »

Nov 202008

Un artigo de Francisco Rodríguez

O día 18 deste mes cumpríronse 90 anos do “Manifesto da Asambleia Nazonalista de Lugo”. Significou un salto cualitativo no terreo ideolóxico e na vontade de incidencia social do movemento defensor de Galiza, existente desde mediados do século XIX. Os autores do “Manifesto”, pertencentes ás Irmandades da Fala, fundadas en 1916, pasaron a nomeárense nazonalistas, no canto de rexionalistas. Representa un programa de “Autonomía Integral” para Galiza. Fundamentárono sen ambigüidade no dereito básico a sermos, como nación, donos absolutos de nós mesmos: un autogoberno real con verdadeiras competencias. Tres propostas dos “Manifesto” poden dar idea da soberanía que sustentaba o autogoberno que propoñían. Do goberno galego dependería o réxime tributario, “sen intervención do poder central, ao que soamentes pagará o autónomo a cantidade que se fixe nos concertos económicos”. Consideraban que “a función dos Tribunais de Xusticia rematará en recurso derradeiro en Galiza e sempre realizada por funcionarios galegos”. Eran partidarios duns camiños de ferro nacionalizados, con cargo ao poder autónomo a súa construción e administración… Como vemos a anos luz do Estatuto actual e na liña do que o nacionalismo defende hoxe como alternativa.

A proposta internacionalista das Irmandades contaba con Portugal, xa república desde 1910, como parte dunha futura “Federación da Iberia”. Esperanzados coa paz, após o horror da Primeira Grande Guerra, por fín rematada, soñaban mesmo coa fin dos exércitos permanentes, coa súa redución ao papel de policía. O goberno galego fixaría o número preciso para a orde interna de Galiza. Sen representación parlamentar e con pouca incidencia social, asumiron que Galiza non podía ficar muda en circunstancias tan tráxicas como esperanzadas. A fin da guerra inter-imperialista parecía traer “o alboreo das nacionalidades”. Entendíano así ao veren como exercía o dereito de autodeterminación moitos pobos do centro e leste de Europa que estiveran sometidos aos imperios turco, ruso e austro-húngaro, perdedores na contenda bélica. Mesmo reforzaba a súa esperanza o feito de que o propio presidente dos Estados Unidos, Wilson, na súa declaración de 14 puntos, defendese o dereito dos pobos á liberdade, como unha das vías para estabelecer unha paz duradeira na Europa. No Estado Español unha grave crise do modelo bipartito, da alternancia, alentaba aos cataláns e algunhas forzas minoritarias a solicitar Cortes Constituíntes para a elaboración dunha reforma constitucional que, entre outros avances democráticos, favorecese a integración dunha Catalunya autónoma. Cabía todo menos a pasividade…

Desta forma, o nacionalismo galego foi depurando progresivamente o seu programa: pacifista, anti-imperialista e internacionalista, a favor das maiorías sociais. Unha peza chave é a transformación do Estado Español en Estado Plurinacional. Esta transformación é antitética ao poder oligárquico que o sustenta. Somos debedores destes esforzos dos nosos devanceiros. Seguimos vivindo nun contexto internacional de capitalismo aínda máis globalizado. O seu pensamento segue a estar vixente e as súas propostas non logradas aínda sinalan o salto cualitativo político que necesitamos. Hoxe o nacionalismo galego ten máis presenza institucional e incidencia social e política que o de 1918. A realidade do país mudou en moitos aspectos, para ben e para mal. Pero continuamos o esforzo por unha “soberanía compreta e sin cativeces”.

Marx revisitado

Colaboracións No Responses »

Nov 162008

Xosé Mexuto

Arrumbados no faiado da historia Hayek, Friedman, Fukuyama, agora os ollos do mundo víranse cara a John Maynard Keynes e toda a retórica de Bretton Woods. Ben, é un avanzo. É mellor avanzar un paso que viver permanentemente no Neolítico. Keynes non está mal como paliativo, para enmascarar os síntomas da enfermidade. Ten o efecto do paracetamol. A curto prazo é probábel que a cousa non dea para máis. Keynes o que propuña era que o Estado se convertese na man visíbel para resgatar o capitalismo das ensoñacións anarcoliberais. É bastante máis do que está a propor, por exemplo, ZP, que continúa sen soltar amarras coa ala máis dereitosa da Internacional Socialista tal e como pon de relevo sistematicamente coa súa política de emiliobotín-dependencia. A que imos a Washington de ganchete de Sarkozy? Bingo, a levar a boa nova de que temos o sistema bancario máis solvente do planeta, o mesmo ao que lle acabamos de regalar 30.000 millóns de euros a cambio de nada. De nada? Máis ben da opacidade máis absoluta: nen sequer imos saber que bancos van arrepañar fundos públicos. Un eclipse lunar de información moi pouco keynesiano.

E logo hai sectores que queren ir alén da superficie dos fenómenos e queren saber algo máis. Non só como se fai para que a crise se note menos, senón que queren saber por que se produce este cataclismo, que racionalidade se agacha tras o caos. Aí Keynes ten pouco que dicir. Aí hai que inevitabelmente recorrer de novo ao grande Karl. Até un arcebispo alemán que compartilla apelido co xenio de Tréveris vén de tirar do prelo un libro sobre o capitalismo intitulado, oh surpresa, Das Kapital. “Karl”, di o clérigo Reinhard Marx, “non está morto e hai que tomalo moi a serio”. En 1848 un Marx de 30 anos predixo a mundialización do capitalismo como xerme da súa descomposición. Os seus escritos son de lectura obrigada para entender que pasa no mundo agora mesmo. Hai que achegarse a eles cunha atitude desavergoñada e antidogmática. O mellor de Marx é a súa visión de que o home pode mudar a historia. De que non hai nada predeterminado. De que o progreso social é posíbel se se pon vontade e traballo na tarefa. Non está mal que nos deamos agora unha pasada por Keynes, mais non esquezamos que aínda temos un mundo por gañar e que a historia non se vai deter por moito que se fabrique un novo Bretton Woods.

Ler en novembro

Colaboracións No Responses »

Nov 102008

A casualidade quere que para este mes poidamos contar con dous libros que teñen moito que ver coa data do 25 de novembro. Trátase da tradución da obra completa de Sylvia Plath, do poeta galego Xoán Abeleiras, e da novela A cabeza de Medusa, de Marilar Aleixandre, premio Fundación Caixa Galicia de Literatura xuvenil.
A autora americana (a quen desexamos ler en galego) é un exemplo de muller maltratada psicoloxicamente, pola súa parella e pola sociedade do seu tempo. Porén sempre se falou do seu carácter “histérico”, da súa inadaptación. Mais a realidade é que Plath, como moitas outras mozas americanas do seu tempo, vivía nunha sociedade que lle reservaba ás mulleres o único papel de adorno doméstico, amas de casa intelixentes que preparaban marabillosamente unha cea de negocios e tiñan unha conversa axeitada, capaces de manter o fogar e a familia mentres o home estudaba na universidade e se forxaba o seu futuro. Esa foi a realidade de Plath, que nin puido atender aos seus estudos universitarios, nin dedicar tempo á escrita dos seus poemas, non era o que se agardaba dela, e ela non o puido soportar.
A cabeza de Medusa é unha novela sobre a violación de dúas adolescentes, mais non tanto sobre a violación física, senón sobre a violación social que logo se produce, os preconceptos que converten ás vítimas en culpábeis e que as someten a un xurado que xulga o seu comportamento e a súa forma de vestir e esquece o acto de violencia, esquece os verdadeiros culpábeis.
Non son obras para ler onte, non. Son para ler hoxe, para incomodarse na cadeira en que lemos e levantarnos indignadas e dispostas.

Yes, he could

Colaboracións 1 Response »

Nov 062008

Un artigo de Xose Mexuto Seoane

Estou basicamente de acordo con Chomsky cando afirma que os dous partidos norteamericanos son na práctica dúas correntes de opinión dun único partido político, o Bussines Party, mais esa sentenza non o explica todo, a realidade sempre é moito máis complexa e escorregadiza e, sobre todo, volátil, non estática, está nun permanente estado de mutación. É moi facilón escribir agora que republicanos e demócratas son o mesmo e descolgarse coa profecía autocumprida de que BHO (onde o H é nada máis e nada menos que Hussein) non vai tardar nen unha décima de segundo en defraudar espectativas e en semear o mundo de desencanto. Nada é igual a nada (nen sequer un individuo, como sabemos, é igual a si mesmo, hoxe somos distintos de onte e quen diaño sabe o que seremos mañá), así que só desde a preguiza podemos argumentar que Mc Cain é o mesmo que Obama (algo tan falso como aducir que o mesmo era candidatar a Clinton II que ao líder afroamericano). A respecto do desencanto, todo depende de onde poñas o listón da esperanza. Polo que a min respecta, son da opinión de que o trunfo de Barack Obama xa é en si mesmo un cambio virtualmente revolucionario nun país onde hai nada Sammy Davis Jr tiña prohibida a entrada nos hoteis de luxo (aínda que ás veces entraba grazas aos bons oficios de Sinatra, farémoslles unha oferta que non podan rexeitar).

Infelizmente Mc Cain non ten razón, así que Obama non vai abolir o capitalismo nos EUA nen vai nacionalizar máis do que xa nacionalizou Bush, o neoliberal que nesta materia compite agora abertamente con Chávez ou Evo Morales. Non, Obama non é marxista, mais si chega ao poder grazas a unha coaligación social en que son decisivos os excluídos e os non satisfeitos (utilicemos a terminoloxía de John Kenneth Gallbraith: non satisfeitos son os que non se sentían até agora representados polo establishment político do seu país). Os votos procedentes dos sectores populares (os mesmos que hai oito anos non acharon razóns para votar a Gore nen hai catro para apoiar a Kerry) son os que colocan agora o fillo do economista keniano ao fronte do Imperio.

Nunca nos deixemos enganar polas aparencias. A vitoria de Obama non é só a vitoria dun individuo. É perante todo a vitoria dun movemento social moi plural e complexo cuxos lindes van moito alén das estremas dun Partido Demócrata que tiña como candidata natural a Hillary Clinton. Non esquezamos que Obama venceu primeiro o aparato do seu partido e logo ao candidato da dereita. Non esquezamos que desde 2000, ano en que Bush II rouba as eleccións a Gore, as clases dirixentes norteamericanas esgazaron en dúas fraccións de intereses virtualmente irreconciliábeis. Esas dúas correntes do Bussines Party de Chomsky nunca estiveron máis enfrentadas. A Administración Bush, un fato de fanáticos entregados ao complexo militar industrial e enfrentados ao capital produtivo do seu país, agudizou as contradicións até limites insospeitados. O espectro da Grande Depresión de 1929 pairando sobre o Dow Jones fixo o resto. As cabezas mellor equipadas do capital tiraron a conclusión de que isto só o pode salvar alguén que non lle teña noxos a facer un chisco de keynesianismo. A corrente demócrata viu entón con clareza que só podía gañar a partida convidando a entrar no xogo a sectores da esquerda social (herdeiros dos movementos pacifistas e anti-imperialistas e de defensa dos dereitos civís vinculados ás minorías raciais) que até o de agora non manifestaban o menor interese polas ordalías eleitorais entre azuis e vermellos. Só esa grande coaligación puido derrotar a formidábel maquinaria eleitoral do Partido Republicano ao elevar o índice de participación até cifras estratosféricas para a cultura política norteamericana.

A incógnita agora está en saber se Obama vai ter as mans suficientemente libres para manter unha mínima cohesión no interior do bloco social que o levou a inflixir unha derrota histórica ao partido que en 1980 lanzou a revolución conservadora no planeta.

Yes, he could. El puido. Pero non o fixo só. Non pequena parte da súa vitoria se debe a un movemento xenuíno do pobo norteamericano -tamén no Imperio existe pobo- que agora vai estar moi atento a todo canto BHO faga.

Galego-Portugués

Colaboracións 2 Responses »

Out 222008

Cando se nega oficialmente a verdade, adoitan producirse fenómenos, máis ou menos extramuros, que a reclaman. Defenderon filólogos e estudosos, durante séculos, que galego e portugués eran o mesmo idioma. Este criterio fundamentábase en sólidos razoamentos e comprobacións históricas, lingüísticas e xenéticas. Non se deixaron perturbar polo feito de ser Portugal un estado independente e a Galiza unha nación negada, convertida en provincia da España imperial. Tampouco por ser o portugués un idioma oficial, con uso normal, perfectamente estandarizado, mentres o galego era caracterizado despectivamente como dialecto, restrinxido a un uso coloquial e popular.

Curiosamente, coa chegada da democracia e a instauración da autonomía, foi desde a oficialidade científico-institucional, que se comezou a emitir o discurso de que galego e portugués eran linguas diferentes. A normativa do galego, lingua cooficial da Galiza, elaborouse con criterios totalmente alleos aos da normativa do portugués, enfatizando as diferencias. Optouse por afastar artificialmente, non por aproximar naturalmente. A orientación anti-portuguesa, parella moitas veces a unha posición ideolóxica españolista, argumentou en base á defensa do considerado xenuíno e peculiar da nosa fala, por moi mancada e contaminada que estivese polo español. Certamente non foi unha opción responsábel nin comprometida co idioma galego como ferramenta da uso normal para todo na nosa sociedade, con perspectiva de futuro e dentro da nosa tradición literaria. Esta política oficial lembra a mesma teima por afastar o valenciano do catalán. Obxectivamente ambas responden a un isolacionismo axitado pola españolía.

A aparición dunha Academia Galega da Lingua Portuguesa na Galiza provocou algunha reaccións desaforadas e sintomáticas. Certamente a solución non está en denominar o galego “portugués de Galiza”. Está en dar pasos claros, prácticos, para reintegrar o noso idioma no seu espazo natural, o galego-portugués. Un destes pasos, tímido, foi a “Normativa de Concordia”. Malia a súa legalidade, enfróntase a moi serias resistencias na súa aplicación xeneralizada nas administracións e institucións oficiais. É ignorada a mantenta ou usada na súas opcións non preferentes. Precisamente Alonso Montero, académico da RAG, aproveitou o seu ataque á nova Academia para deixar constancia de que a normativa legalmente vixente era de orientación lusista, facéndoa responsábel de non sei que dificultades para o alumnado de primaria e secundaria identificárense co galego.

Non é negativo que exista unha Academia Galega da Lingua Portuguesa. É simplemente a resposta extraoficial, filolóxica, e, en certa maneira, extrema a unha deformación e negación recorrente. O problema está en que necesitamos que o mundo administrativo, académico, social, económico e institucional avancen na práctica na dirección de asumir, con todas as cautelas e matices que se queiran, que o galego e o portugués son o mesmo idioma. É conveniente a maior aproximación da normativa oficial á do portugués. Esta aproximación esixe compromisos, conivencias e recoñecemento por parte dos países lusófonos, a comezar por Portugal. Tanto como de información e comprensión por parte da sociedade galega. Os obxectivos estratéxicos deben ser claros; as tácticas deben calibrarse, con debates serenos e propostas eficaces para avanzar…

Correlación de Forzas

Colaboracións No Responses »

Out 142008

Un artigo de Francisco Rodríguez

Cómpre non deixarse arrastrar por unha atmosfera de confusión e apatía mesturada con medo e inseguridade. Malia pode parecer o contrario, a actual crise económica non caeu do ceo; é produto de formas de proceder e actuar dos que teñen o control do poder financeiro. Non é algo inextricábel. Non imos dar unha receita que aboe o optimismo simplista, por moito que for un proceder característico dos que levan moitos anos coa súa propaganda irresponsábel. Porén, temos que ter claro que esta crise só será superada positivamente para as maiorías sociais, se teñen claridade de pensamento e capacidade de acción. Isto é, se non se deixan atordar polos discursos dominantes.

Hai algúns razoamentos elementais e con sentido. Se imos pagar os contribuíntes a crise bancaria, non sería lóxico que sexa o Estado quen se apropie dos bancos que haxa que salvar?. Non se lle poden facer noxos ás “nacionalizacións”. No caso do Estado Español, deberían nacionalizar os gobernos autonómicos ou o goberno do Estado, segundo se tratar de caixas de aforro ou bancos de grande dimensión. Consecuentemente non se pode permitir que a opinión pública non conte cunha información veraz e controlada sobre cal é o montante da fraude. Son as entidade financeiras quen deben verse obrigadas a dar esta información, cando menos aos respectivos gobernos. Estes gobernos non poden tardar máis que o estritamente necesario en estabelecer novas regulacións ou normativas que impidan a especulación e que garantan os depósitos e os préstamos adecuados ás familias e ás empresas. Finalmente haberá que tomar medidas para que esta crise financeira afecte o menos posíbel á economía produtiva e ao mundo do traballo. Este é o principal obxectivo que debe asumir o goberno coas súa actuacións.

Sería inxenuo pensar que unha situación crítica para os traballadores pode ser superada con máis redución de impostos, con menos gasto público en investimentos e coa aplicación do que chaman “reformas do mercado de traballo”. Xustamente estas políticas que denominan neoliberais foron o complemento perfecto da irracional globalización financeira. É o momento oportuno para discutir e rectificar a política de superávit ou equilibrio orzamentario. Eliminar o gasto superfluo e combater o estrago nada ten que ver con adelgazar os compromisos públicos na dinamización da economía e no mantemento de servizos sociais universais. Certamente non parecen viábel que se poida manter un sistema económico con fundamento na construción e na industria automobilística. A hipertrofia destes dous sectores é un síntoma de especulación cun dereito básico e de incapacidade para asumir unha política de transporte público, acorde co respecto polo ecosistema. Na Galiza é unha oportunidade para avivar demandas sociais como a volta á construción naval civil da antiga Astano, contarmos con base agraria propia e “nacionalizar” as caixas de aforro galegas, entre outras necesidades.

Algúns bancos, mesmo algúns grandes accionistas, van perder, pero poden perder moito máis os traballadores e traballadoras, os pequenos e medianos empresarios. Precisamente agora que este modelo ten a menor lexitimidade que nunca tivo, é o momento de non sermos apáticos nin conformistas. Non sei se o que está en quebra é o modelo neoliberal ou o sistema de acumulación capitalista. O que si está claro é que o contexto debe ser utilizado para cambiar a correlación de forzas. Non podemos tolerar nin como nación nin como maiorías sociais que esta crise se utilice para cavar unha fosa aínda maior de irracionalidade, irresponsabilidade, descontrol e sufrimento por conta dos que adoran o deus ex machina do economicismo.

Steiner, o inquisidor global

Colaboracións No Responses »

Set 192008

O panorama intelectual, hexemónico na denominada cultura occidental, rende moitas veces tributo ás aparencias. Chegan a recoñecerse como grandes filósofos personaxes, con posición afamada en institucións universitarias elitistas e constante presenza en revistas e xornais anglosaxóns, cuxo pensamento non deixa de ser unha oportuna mestura de ocorrencias, máis ou menos inxeniosas, afán de escandalizar con dose calculadamente conveniente de heterodoxia, e actualizacións e vulgarizacións de filosofía clásica e irracionalista alemanas. Desta maneira, un profesor de literatura comparada, ensaísta de perspectiva claramente eurocéntrica, pode acabar sendo considerado como defensor das linguas minoritarias, neste mundo de aparencias mediáticas.

Vén este reflexión a conto de George Steiner, o ensaísta franco-americano, xudeu de ascendencia austríaca, obxecto de múltiples distincións honoríficas, incluído o premio Príncipe de Asturias (2001) de comunicación e humanidades. Estamos perante un produto, no plano intelectual, xenuíno do proceso globalizador: aparente preocupación universalista e limitada, restritiva e prexuízosa análise-avaliación da humanidade concreta (pobos con linguas e culturas diferentes). A respostas de Steiner a Juan Cruz na entrevista de El País (24-08-2008) resultan esclarecedoras. O euskera é un idioma “misterioso”, “raro”, “poderoso”, do que cecais proveña a incapacidade dalgúns vascos para aceptar o mundo exterior. Nada menos que un idioma convertido na causa do “terrorismo”. Porén resulta máis chocante, por desconsiderada e totalmente irracional, a súa animadversión contra o galego. É o propio Steiner o que de, motu propio, faise eco dunha falsidade: a suposta obrigatoriedade de falar en galego nunha universidade de España. Perante a aclaración do entrevistador de que en Catalunya hai que ensinar en catalán e en castelán, xorde fulminante a réplica: non hai punto de comparación, porque o catalán é un idioma “importante” e a súa literatura “impresionante”. Conclusión: o galego é unha categoría inferior, sen o desenvolvemento literario requirido para entrar na universidade. No fío desta argumentación, a defensa do galego está na órbita dos que provocan división, odio étnico… A contradición e a incoherencia é de tal calibre que, cando o entrevistador constata a existencia dun nacionalismo vasco e catalán con peso, Steiner decide saír pola tanxente nunha pirueta tan pretensamente inxeniosa como oportunista. Non pode opinar sobre nacionalismo porque “soña e fai o amor en catro idiomas”…

Steiner descoñece Galiza e a súa literatura. Opina, nembargantes, con contundencia. Xulga desde un canon occidental, con salóns de entrada restrinxida, o máis contrario ao afán dun coñecemento aberto e universal. Coñece Barcelona; foi agasallado alí; é traducido ao catalán. Catalunya está no seu mercado global, suficientemente como para incluíla na diversidade aceptábel, na Europa non sospeitosa. En contraste, o seu desprezo ignorante da lingua e literatura galegas parece propio dun xudeu dogmático que, cal inquisición, enuncia sen miramentos a súa sentenza: o pobo galego non vale, non pode entrar nos salón acoutados da alta cultura. Hai pobos e culturas superiores. É posíbel que o señor Steiner fose sensíbel para detectar a humanidade que fundamenta a obra de Tolstoi, Dostoievski, Melville ou Shakespeare. Resulta torpe, irracional e prexuizoso en non sospeitar, polo menos, canta literatura pode descoñecer, capaz de amosarlle aspectos da diversidade, faces da discriminación e esforzos de esperanza inusitados, concretamente a literatura galega.

O Urxente

Colaboracións No Responses »

Set 122008

Un artigo de Marta Dacosta

Son anos reclamando compromisos. Anos denunciando que non se cumpre a lexislación. Anos advertindo de que cómpre tomar medidas. Agora é o Consello da Cultura quen dá datos e pon en evidencia as cifras do abandono. Di o que xa dixemos antes, desde a CIG, desde a AS-PG, que a lexislación non se cumpre e que hai que adoptar medidas, como a formación do profesorado, a dotación de materiais, o apoio aos equipos, a sensibilización da comunidade educativa… A implicación efectiva da Consellaría de Educación, a responsábel dos centros educativos.
O informe fala de que só un tercio do alumnado dos centros públicos ten como lingua inicial o galego, constata tamén o incumprimento nas distintas materias, e só con estes dous datos bótanse por terra as falaces alarmas sobre os perigos que corre o español.
Non é unha novidade, sabiámolo. Sabiamos que os nosos fillos e fillas só poden empregar o noso idioma cun grupo reducido de compañeiros de curso e que os rodea unha realidade que os obriga a expresarse nunha lingua que non é a súa, unha realidade que nin sequera no centro educativo lle ofrece o 50% das horas docentes en galego porque non se cumpre a lexislación. E fóra da escola que teñen? Nada.
Xa o dixéramos, mais temos novos datos, datos que falan dunha menor conciencia, dunha menor sensibilidade e compromiso coa nosa realidade lingüística, e non pode ser un informe sen máis, porque xa hai tempo que a gota rebordou a cunca. Cómpre tomar medidas urxentes.
Manuel María, a quen lembramos un setembro máis, deixouno escrito en fermosas palabras: “… se deixamos morrer unha palabra /o universo enteiro /dóese de orfandade e desamparo.”

Empresarios de Ficción

Colaboracións No Responses »

Set 052008

A esta altura non pode haber ninguén tan inxenuo como para pensar que os ataques contra a cooficialidade do galego, o catalán e o vasco non están dirixidas orgánica e politicamente. O sarillo tece unha madeixa expansiva que parte do centro madrileño para intimidar dentro das nacións con lingua propia. En principio móveno grupos mediáticos poderosos e os seus dogmáticos voceiros intelectuais e empresariais, en pleno aggiornamento da España imperial. Encárganse tamén de mantelo activo no tempo.

Os ecos miméticos e patéticos resoan no curral da tribo, neste caso a galega, especie que debe ser extinguida por asimilación. Vén de tocarlle a quenda á “Junta Directiva” do denominado “Club Financiero de Vigo”. Advirtamos que nunca practicou o bilingüismo. O galego está absolutamente excluído das súas actuacións. Xa saben, teñen pretensións de finura corporativa, reacia a lixarse vinculándose á lingua orixinaria de Galiza, pobo do que sen dúbida algúns proveñen. A verdade é que os señores da “Junta”, máis que empresarios, son burócratas. Chapotean nun mar de subvencións oficiais, aforro dos galegos e galegas, prestacións de servizos pagos por moitos galego-falantes. Chegado o momento oportuno, sentencian ao servizo dunha causa política, contraria aos dereitos humanos máis elementares e á mínima consideración co dereito básico dun pobo. Fano hipocritamente, agachados nunha suposta análise empresarial.

Hipocrisía e ficción caracterizan o seu discurso. A hipocrisía de defenderen un bilingüismo que nin admiten nin practican. Non hai máis que ver cal é o status do galego e dos galegos-falantes nunha boa parte dese mundo empresarial que din representar. Ficción, que falsifica a realidade até a inversión total, especialmente no referido ao ensino e a atención aos cidadáns. O desequilibrio e a imposibilidade de emprego afectan especialmente á lingua galega. Teñen un bo exemplo nos centros educativos onde adoitan levar os seus fillos. En nome da globalización, queren máis españolización. En nome da liberdade, aspiran a estar por enriba das institucións democráticas e as súas tímidas propostas para amparar os usos do galego. A súa ofuscación ideolóxica é tanta que, mesturando idioma con economía, chegan mesmo a inverter a norma que confirma: os países desenvolvidos, con economía produtiva, identifícanse co seu idioma, mesmo sendo minoritario, e normalizan o seu uso na sociedade (precisamente Finlandia, Noruega, Holanda, …).

Hai unha evidente ósmose económica entre Galiza e o norte de Portugal. Provocarán coa súa mentalidade algún efecto positivo estes “empresarios” nas relacións transfonteirizas? Até cando seguirán sen albiscar a potencialidade do máis próximo, a comezar polo idioma propio? Unha cuestión política e económica crucial, ofuscada, embafada, por unha ideoloxía que nos nega e despreza.

Older Entries Newer Entries